Ograniczone dziedziczenie długów spadkowych

Obecne Kodeks cywilny stanowi, że spadkobiercy mogą odpowiadać za długi zmarłego, pomimo że wcześniej mogli o nich nie wiedzieć. Głównym założeniem nowelizacji jest, by - co do zasady - zamiast dziedziczyć spadek z wszystkimi długami zmarłego, spadkobierca odpowiadał za nie tylko do wysokości przejętego majątku. Nosi to nazwę tzw. dziedziczenia "z dobrodziejstwem inwentarza".

Obecnie jest tak, że jeśli spadkobierca nie złoży w ciągu sześciu miesięcy oświadczenia o odrzuceniu spadku albo innej formie jego przyjęcia, to wraz z majątkiem przejmuje pełną, nieograniczoną odpowiedzialność za długi spadkowe - także te, o których np. wcześniej nie wiedział. Mamy wówczas do czynienia z tzw.  prostym przyjęciem spadku.

Po nowelizacji kodeksu cywilnego, spadkobierca automatycznie będzie odpowiadał za długi zmarłego tylko do wysokości przejętego majątku. Natomiast żeby przejąć spadek wprost albo go odrzucić, trzeba będzie złożyć oświadczenie.

Senat do nowelizacji zaproponował 10 poprawek.  Sejm przyjął kilka z nich, a  dotyczą one m.in. usunięcia wątpliwości interpretacyjnych odnoszących się do "zasady wzajemnych rozliczeń między spadkobiercami i zapisobiorcami windykacyjnymi z tytułu ich solidarnej odpowiedzialności za zapłacone długi spadkowe o wartości ustalonej w wykazie inwentarza".

Oprócz zmiany  drogi przyjmowania spadków, w ustawie zapisano też m.in. zmianę zasad ustalania stanu majątku spadkowego - co ma podstawowe znaczenie w przypadku przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza. W obecnie obowiązującym stanie prawnym majątek ten ustalany jest przez komornika sądowego, który sporządza spis inwentarza, co generuje dla spadkobierców  koszty, gdyż komornik korzysta z usług rzeczoznawców.

Nowa ustawa stanowi zaś, że spadkobiercy sami będą mogli składać - w sądzie lub u notariusza - wykaz inwentarza, według wzoru ustalonego przez ministra sprawiedliwości. "Spis inwentarza, który sporządza komornik, pozwalać będzie wierzycielom spadkodawcy weryfikować sporządzane przez spadkobierców wykazy inwentarza (...). Natomiast w razie niekwestionowania przez wierzycieli sporządzonego wykazu, możliwe będzie uniknięcie sporządzenia spisu inwentarza i związanych z tym kosztów" - wskazano w uzasadnieniu ustawy.

Do ustawy przeniesiono również część tych zapisów, które  obecnie są rozporządzeniach. Chodzi m.in. o kwestie nadzoru sądu nad organami wykonującymi czynności zabezpieczenia spadku oraz przepisów o postępowaniu w przedmiocie zabezpieczenia spadku i sporządzenia spisu inwentarza.

Nowelizacja prawa cywilnego, trafi do podpisu prezydenta. Ustawa ma półroczne vacatio legis.

opracowała: apl. adw. Alicja Krzyśko  

źródło:

http://www.lex.pl/czytaj/-/artykul/dziedziczenie-dlugow-spadkowych-bedzie-ograniczone